Decline and Fall of the Sasanian Empire : the Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran

بحث جدی درباره پادشاهی ساسانیان، حکومت، تمدن، سیاست و … با کتاب مهم کریستن سن شناخته می‌شود و آثار دیگری که تا کنون نوشته شده و هنوز هم ادامه دارد. کتاب حاضر تا کنون دوبار ترجمه شده، یک بار ترجمه‌ای که توسط خشایار بهاری با عنوان زوال و فروپاشی ساسانیان انجام شد و سال گذشته توسط انتشارات فرزان روز چاپ شد و دومین ترجمه، متن حاضر است که به تازگی منتشر شده است.
دیدگاه کلی به تاریخ ساسانیان مقطعی است؛ بدین معنی که تاریخ ساسانیان را اساساً از سوی از تاریخ اشکانیان و از دیگر سو از تاریخ پساباستان ایران جدا می‌انگارند. بر خلاف دانشمندانی چون نولدکه و کریستنسن و دیگران که به صورتی گذرا به استمرار تاریخ دودمان‌های قدرتمند پارتی در دوران ساسانی پرداخته‌اند، پژوهش حاضر به این نتیجه رسیده است که نقش دودمان‌های پارتی در تاریخ ساسانیان بسیار اساسی‌تر و بنیادین‌تر از نقشی گذرا و حاشیه‌ای بوده است. به همین جهت در حد امکان تاریخ این دودمان‌های پارتی و افت و خیز و قدرت آن‌ها را در عصر ساسانی بازبینی کرده و به نقد کشیده است.
این تاریخ را به دلایل مختلف به خصوص از دوران فرمانروایی یزدگرد اول ساسانی تا زمان فروپاشی حکومت ساسانی می‌توان دنبال کرد. این پژوهش ساختار سیاسی حکومت ساسانی را کنفدراسیون ساسانی ـ پارتی خوانده و همچنین دوران پس از حملات عرب‌ها تا انقلاب عباسی را واکاویده است. فرض بنیادین این واکاوی بر این است که اصرار بر تحلیل تاریخ ایران بر اساس جداسازی سلسله‌ها و به صورت مقطعی (هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی) موجب می‌شود برخی واقعیت‌های اساسی تاریخ باستان و پساباستان نادیده گرفته شود و چه بسا به بیراهه رفتن در شناخت تاریخ ایران، به طور کل منجر شود. این نگاه که بر استمرار سیر تاریخ ایران مبتنی است و نه بر گسست و تقطیع آن بر مبنای سلسله‌ها، امکان درک بهتر استمرار فرهنگی در تاریخ ایران را نیز فراهم می‌کند.
کتاب حاضر بر سر آن است که از تاریخ دوره پسین ساسانی ابهام‌زدایی و از بخشی از اطلاعات پراکنده و آشفته درباره این تاریخ رمزگشایی کند؛ بدان سان که از آنچه در این دوره و پس یورش عرب‌ها بر سرزمین ایران رفت، تصویری روشن و معنادار از منظر ایرانی به دست بدهد.
این کتاب در دو بخش اصلی تاریخ سیاسی و جریانات دینی تنظیم شده است. چنان که از این عناوین پیداست، بخش نخست کتاب به بررسی عوامل و وقایع سیاسی مؤثر در فروپاشی سلسله ساسانی اختصاص یافته و در بخش دوم آن نقش تعاملات جریانات دینی رایج در گستره فرمانروایی ساسانیان در به فرجام رسیدن روزگار این سلسله بررسی شده است.